Yönetmelik; 1982 anayasasının 124. Maddesi gereğince başbakanlık, bakanlık ve kamu tüzel kişilerinin kendi alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin sorunsuz bir şekilde uygulanması için çıkardıkları kurallar bütünüdür. Yönetmeliğin amacı, kanunların ve tüzüklerin uygulanmasıdır.
Karışık ve idare edilmesi zor bir yapısı olan sağlık sektöründe işlerin aksamadan yürümesini sağlamak, çalışan haklarını ve güvenliğini sağlamak ve hasta haklarını korumak için bu yönetmeliklerin olması mecburidir. Ayrıca, gelişen sağlık politikalarına ve ihtiyaçlarına cevap verebilmesi içinde bu yönetmelikler belirli aralıklarla kontrol edilmekte ve ihtiyaca göre yenilenmektedir.
Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği
Hastane yönetmelikleri çok çeşitli olmakla birlikte ilk akla gelen yataklı tedavi kurumları işletme yönetmeliğidir. Bu yönetmelik ilçe hastanelerinde ağız ve diş sağlığı merkezlerine, yataklı tedavi veren kurumlardan poliklinik kurumlarına kadar hepsini kapsam içine almaktadır.
Bu yönetmelik amacı, yataklı tedavi kurumlarında verilen hizmetleri belirleme esaslarını, çalışan personelin görev, yetki ve sorumluluklarını içermektedir. Bu görev ve sorumlukları belirlerken kaliteli ve ekonomik bir hastane işletmeciliğini de göz önünde tutmaktadır. Bu yönetmelik 1982 bakanlar kurulu kararı ile 1983 yılında resmi gazete de yayınlanmış olup zaman içerisinde maddeler üzerinde yenilemeye gidilmiştir.
Özel Hastaneler Yönetmeliği
Günümüz şartlarında kamu kurumlarının verdiği sağlık hizmeti büyüyen nüfusa yetmemektedir. Bu yetersizlik halinde ise devreye özel hastaneler girmiştir. Ülkemizde özel hastanelerin kuruluşu eski bir tarihe dayanmamakla birlikte son yıllarda sayısı artmıştır. Burada da devreye yataklı tedavi kurumları işletme yönetmeliğinin yanı sıra özel hastaneler yönetmeliği girmektedir.
Özel hastaneler yönetmeliği 2002 yılında resmi gazete de yayınlanmış olup daha sonra maddeler üzerinde yenilemeye gidilmiştir. Bu yönetmeliğin asıl amacı, etkin ve verimli sağlık hizmetini sağlarken özel hastane tesis, hizmet ve personel standartlarının tespit edilmesi ve kontrol altında tutulmasıdır. Bu yönetmelik bakanlık işletmelerini üzerinde uygulanamaz.
Diğer Yönetmelikler ve Gelişim Süreci
Sağlık Bakanlığı yönetmelikleri sayısı oldukça fazladır. 1982 anayasasının ilanı ile oluşan temel yönetmelikler geçerliliğini korurken zamanla ortaya çıkan yeni meslek grupları, özel dal hastaneleri ve hasta ve çalışan ihtiyaçlarına göre yeni yönetmelikler bakanlar kurulu kararı ile ortaya çıkmaktadır. Sağlık Bakanlığı tarafından çıkan yönetmelikler yayınlandıktan sonra ilgili kişiler tarafından uygulanmaya mecburdur.
Hastane yönetmelikleri zamanla ihtiyaç durumlarına göre ya yenilenmekte ya da ek yönetmelikler ile desteklenmektedir. Bu ek yönetmeliklerin çıkması ile temel yönetmelikler tıpkı bir ağaç gibi dal vermiş ve daha geniş bir alana hizmet etmeye başlamıştır.