Bahar alerjisi; baharın gelmesi doğrultusunda görülen önemli bir alerjik durumdur. Havada yayılan ağaç, çiçek ve çimenlerin yapısında bulunan polenler, bahar alerjisine neden olur. Kişinin alerjik bir bünyeye sahip olması durumunda, vücuduna giren polenlerin bazı maddeleri salgılanmasına neden olur, böylece bahar alerjisi gelişir. Salgılanan madde, gözlerde ve burun bölgesindeki kılcal damarların genişlemesine ve dokuların şişmesine neden olur. Bu doğrultuda bahar alerjisinin bulguları oluşur. Bahar alerjisine halk arasında, saman nezlesi de denilmektedir.
Bahar Alerjisi Nedir
Bahar alerjisi; normalde zararlı olmayan maddelere karşı, vücudun verdiği bir tür tepkisel durumdur. Salgı, vücudun tepkisi bazen tek bir noktada gelişebilir. Ya da tüm vücuda yayılabilir. Bu durumda gözde meydana gelirse, alerjik konjoktivt denir. Üst solunum yollarında oluşursa, alerjik rinit-saman nezlesi denilir. Eğer akciğerde gelişirse astım rahatsızlığı görülür. Ciltte meydana gelirse, ürtiker gelişir. Egzama veya kontak dermatit gözlemlenir.
- İmmün sistemi, normal durumda; vücudumuzu bakteri, virüs gibi zararlı maddelere karşı korur. Fakat, normalde zararlı olmayan maddelere karşı, immün sistemi abartılı şekilde yanıt vermeye başlar. Bu duruma alerjik reaksiyonlar denir.
Bahar Alerjisi Nedenleri
Bahar alerjisinin nedenleri şöyledir:
- Kişinin genetik yatkınlığı, çevresel faktörlerden etkilenmesini hızlandırır.
- Alerjisi olan kişilerin, immün sistemleri bazı maddelere karşı yüksek oranda hassastır. Bu nedenle bu maddeler ile karşılaştığında, kontrolden çıkar. Kaşıntı, kızarıklık, şişme, spazm, göz yaşarması, burun akıntısı benzeri alerjik belirtilere yol açar.
- Alerjiyi başlatan, sebep olan maddeye alerjen denir. Polen, küf, hayvan tüyü, ev tozu, ilaçlar, gıdalar genelde en çok karşılaşılan alerjenler arasındadır.
- Bahar alerjisinin nedenleri; ağaçlar, çimenlerden yayılan polenlerdir. Polenler; havadan burun, göz ve boğaza yapışarak birikirler. Ardından alerjik reaksiyon ve bu doğrultuda belirtiler gösterirler.
Bahar Alerjisi Belirtileri
Bahar alerjisinin semptomları şunlardır:
- Bahar aylarında, polen kaynaklı hapşırma krizleri gözlemlenir.
- Burun bölgesinde yanma meydana gelir.
- Hırıltılı soluma gözlemlenir.
- Solunum yollarına bağlı olarak, horlama yoğunluğu artar.
- Burun gibi bölgelerin tıkanmasından dolayı; kişinin koku duyusunda azalma gözlemlenir.
- Geniz ve damak bölgelerinde kaşıntı meydana gelir.
- Kulaklar tıkanır, duyma hissi oldukça azalır.
- Gözlerde yoğun miktarda; kızarık, yanma, kaşıntı, sulanma gibi durumlar ortaya çıkar.
- Burun tıkanıklığı görülür.
- Sulu burun akıntısı görülür. Ayrıca; burun ve gözlerde kaşıntı gözlemlenir.
- Sinüslerde baskı hissedilir Ayrıca yüz bölgesinde ağrı oluşur.
- Göz altlarında şişmeler gözlemlenebilir. Aynı şekilde mavimsi bir renk alabilir.
- Koku, tat gibi hislerde oldukça azalma hissedilir.
- Çocuklarda görülen, bahar alerjisinde; çocukların sık sık ellerini burnuna sürtme durumlar ve kaşımaları gözlemlenir.
- Yorgunluk, halsizlik oluşur.
- Algılama zayıflığı gelişir. Kişi, etrafında olan olayları algılama güçlüğü çeker.
- Uyku düzensizliği yaşanır. Gırtlak bölgesinde kaşıntı ve öksürük akabinde baş ağrısı görülebilir.
Bahar Alerjisi Tedavisi
Bahar alerjisi tedavisi: Alerjik rinit (bahar alerjisi); uzun süreli sabır gerektiren bir tedavisi sürecidir. Her hastanın içinde bulunduğu sürece göre ve altında yatan nedene bağlı olarak tedavi süreci belirlenir. Böylece gerekli tedavi süreci uygulanır.
Bahar alerjisinin tedavi yöntemleri genel olarak şöyledir:
- Tedavi uygulamasında; alerjiye sebep olan, alerjenlerden korunma yöntemleri dahilinde, burun bölgesinden kortizonlu spreyler ve antialerjik ilaçlar verilir.
- Kişinin bağışıklık sistemini güçlendirmek oldukça önemlidir. Bu nedenle sağlıklı ve dengeli beslenmek önem taşır. Ayrıca; istirahat etmek ve bol su içmek gerekir. Özellikle; A, B, C ve E vitaminleri açısından zengin içerikli besinler tüketilmesi önerilir.
- Kişinin olabildiğince alerjenlerden uzak kalması ve mutlak surette korunması gerekir.
- Yaşamın döngüsünde stresten uzak yaşaması da önemlidir.
- Hasta; alkol, sigara gibi zararlı alışkanlıklardan uzak durmalıdır.
- Bazı durumlarda, bazı kişilere; immünoterapi yani alerji aşı uygulaması yapılabilir. İmmünoterapi için seçilen hastalar; genellikle alerji ilaçları ile kontrol edilemeyen ya da ilaçların yan etkilerinden rahatsız olan hastalardır.
- Hastanın tedavi sürecinde; en az iki mevsim ya da 6 ay süreli alerji bulguları mevcut ise aşı özellikle düşülmektedir.
Alerjik Rinit (Bahar alerjisi) İçin Risk Faktörleri
Bahar alerjisi hastalığına risk oluşturan faktörler şöyledir:
- Aile içinde alerji görülmesi, genetik yatkınlık.
- Sosyoekonomik düzeyinin yüksek olması da risk oluşturabilir.
- Hava kirliliği sonucunda gelişebilir.
- Ailenin ilk çocuğu olma durumunda oluşabilir.
- Ev içinde hayvan beslenmesi durumunda da alerjik durumlar gelişebilir.
- Ev ortamında sigara içilmesi.
- Bebeğin bir yaşından önce, anne sütü yerine yapay mamalarla beslenmesi.